Een veelzijdig boerin in hart en nieren.

Een veelzijdige boerin in hart en nieren.

Ja, dat is wie ik de afgelopen 16 jaar ben geweest! Mijn werk en leven lopen door elkaar. Doordat ik opgegroeid ben op een boerderij is dit voor mij het meest normale wat een mens gewend kan zijn. 10 jaar geleden ben ik thuis gekomen van school. Afgelopen jaren was onbeschrijflijk mooi. Ik heb zoveel geleerd, gegroeid, leuke mensen leren kennen, genoten en kei hard gewerkt. Ik heb altijd geboerd met het idee dat iedereen altijd alles kan leren. Dus ik heb om geen enkele reden bepaalde arbeid niet uitgevoerd. Ik ben iemand van alles of niets. Dus de boerderij half runnen is voor mij nooit een optie geweest. Ik ben een doorleefde en trotse boerin die alles heeft gedaan. Dit kwam voort uit passie, liefde voor dieren, maar bovenal de ruimte en het vertrouwen die ik altijd heb gekregen van mijn ouders. Op zware momenten heb ik altijd die enorme bewijsdrang met mij mee gedragen. Mijn grootste steun, mijn grootste vijand.

De wereld laten zien dat een vrouw alles kan wat een man ook kan, heeft mij jaren in de greep gehad. Dat je geen pik nodig hebt om een tractor te besturen. Dat een machine aankoppelen een vaardigheid is die je kunt leren. Net als het verzorgen van dieren, grond, gewassen, trekker rijden, slijpen, lassen, sleutelen, machine onderhoud, ongedierte berstrijding, het interesseren in mest en economische zaken, boekhouding doen en het runnen van een eigen bedrijf. Iets wat je gewoon kunt leren en wat ik ook met plezier heb gedaan. Want deze verscheidenheid vind je nergens en is het mooiste aan mijn vak. Overal een beetje van af weten. Oneindig veel gespreksonderwerpen en het jaar met de seizoenen mee vieren waarin de afwisseling plaats vindt.

En toch ben ik tot de conclusie gekomen dat het runnen van een boerderij niet langer iets is wat bij mij past. Het gebonden zitten aan een bedrijf, aan een woonplaats, begint mij enorm tegen te staan. In de vaste werkzaamheden die dagelijks terug komen raak ik echt verveeld. Het leven in mijn eigen bubbel in mijn comfortzone, maar ook het seizoenswerk wat jaarlijks weer terugkomt. Het is nooit af. Het stappen vooruitzetten en achteraf terug kijken en denken “er is veel gebeurt”, maar aan de andere kant voelt het allemaal nog precies hetzelfde. Het 24 uur aan staan en het lichamelijke werk. Dat laatste is iets wat ik moeilijk vind om toe te geven. Jarenlang heb ik gestreden om te laten zien dat je als vrouw best boer kunt zijn, en daar geloof ik nog steeds in, want dit is precies wat ik de afgelopen 16 jaar heb gedaan. Maar om heel eerlijk te zijn. Ik heb er geen zin meer in. Mijn lichaam geeft signalen af dat die dit werk niet meer zo fijn vindt. Mijn moeder is chronische ziek en het laatste wat ik wil, is mijn lichaam nog langer over vragen. Als ik boeren van 40 à 50 met jonge kinderen zie, wil ik hen niet zijn. Ik realiseer mij steeds meer dat je alles kunt wat je wilt, maar niet zonder prijskaartje.

Mijn leven als boerin is geweldig. Wij hebben hier een prachtig bedrijf staan. Door mijn opa en vader opgebouwd en de laatste 16 jaar heb ik er vol passie en enthousiasme aan mee gewerkt. En toch heeft er al die jaren al wat geknaagd. Soms was het sterk aanwezig en dan raakte het weer op de achtergrond. Ik heb altijd de grote twijfel gehad “wil ik dit mijn leven lang doen?” Elk keer dat ik een keuze moest maken, raakte ik weer in de war en van slag door deze grote vraag. In 2011 tijdens leerjaar 2 van AOC, tijdens de varkensstage, met de standaard klussen, dacht ik met regelmaat “is dit het?” Dit herhaalde zich in de jaren op elk groot moment. In 2014 zou ik eigenlijk in de maatschap zijn gegaan. Dit hebben we doorgeschoven door mijn twijfel naar 2015. In 2018 toen Emiel en ik op de boerderij gingen wonen, dus het huis van mijn ouders hebben gekocht, had ik niet de blijdschap die ik eigenlijk had moeten voelen. Begin 2019 ben ik 3 weken naar Malawi geweest. Mijn thuiskomst voelde heftig en sindsdien is er bewust iets in mij veranderd. In 2020/2021 tijdens de verwerking van de miskraam, het niet zwanger worden en in de burn-out kwam telkens de onrust weer op. In de zomer van 2022 opnieuw en toen heb ik besloten dat ik nog 1 jaar zonder twijfel door zal boeren en dan terugkijken en analyseren waar de twijfels telkens vandaan komen. Dit besproken met mijn ouders en Emiel. We hebben afgesproken gewoon door te boeren alsof ik nooit ga stoppen, zodat ik het beste kan beoordelen hoe ik er werkelijk tegenaan kijk. We hebben nog geïnvesteerd en stappen gezet. Afgelopen jaar enorm genoten en door de ogen van een vreemdeling naar mijn werk gekeken. Veel enthousiaste vlogs online geplaatst en gedeeld over mijn werk als boerin. Dit voelde voor mij al min of meer als een afscheid.

In augustus 2023 heb ik tijdens het harken van 55 ha besloten dat ik ga stoppen. Ik kreeg de kriebels van het idee dat ik dit over 30 jaar nog zou doen. Ook 5 of 10 jaar gaven mij een ongemakkelijk gevoel. Die dag heb ik een beeld gecreëerd van mijn ‘nieuwe leven’ en dit voelde bevrijdend en gaf rust. Daarna heb ik moeilijke, maar ook hele goede gesprekken met Emiel, mijn ouders en zussen gehad. Vervolgens met een aantal vrienden en onze adviseur voor wie het geen verrassing bleek. Bij het eerste gesprek 5 à 6 jaar geleden, toen hij mij leerde kennen, vroeg hij zich af of er wel genoeg reuring in het bedrijf was voor mij. Uiteindelijk dit bizar grote besluit kunnen maken, doordat ik heb geluisterd naar mijn gevoel. Ik ben dankbaar voor de fijne samenwerking die ik de afgelopen jaren heb gehad met mijn ouders en ons personeel! Het idee dat ik nu mijn oude leven afsluit en dat er een nieuw leven voor mij klaar staat, voelt voor mij als een toffe uitdaging waar ik ontzettend veel zin in heb!